TÜRK BAYRAĞI TÜZÜĞÜ:
Kanun Numarası : 9034
Resmi Gazete’ de Yayım Tarihi ve Sayısı : 17/03/1985-18697
Kapsam ve Deyimler
Kapsam
Madde 1- Türk Bayrağının ve özel bayrakların standartları, Bayrağın hangi
kumaşlardan yapılacağı, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon
olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarında ve bunlar
dışındaki yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Bayrak çekilirken ve
indirilirken yapılacak törene dair hususlar, kimlerin tabutlarına Bayrak
örtüleceği, ulusal geleneklere Bayrağın diğer kullanılma şekli ve yerleri
ve Türk Bayrağı Kanunun uygulanmasına dair esaslar bu tüzükte
gösterilmiştir.
Deyimler
Madde 2- Bu Tüzükte geçen deyimlerden;
A) “Bayrak”, Türk Bayrağı,
B) “Uçkurluk”, Bayrağın, ipin geçeceği, beyaz kumaştan, Bayrak enince
yapılmış bölümü,
C) “Uçum kenarı”, Bayrağın uçkurluk karşısına gelen kenarı,
D) “üst kenar”, çekildiği zaman Bayrağın üste gelen kenarı,
E) “alt kenar”, çekildiği zaman Bayrağın alta gelen kenarı,
F) “Uçkurluk dış kenarı”, uçkurluğun direğe gelen kenarı,
G) “Uçkurluk iç kenarı”, uçkurluğun kumaşa dikilen kenarı,
H) “En”, Bayrağın üst ve alt kenarları arasındaki uzaklık,
İ) “Boy”, uçkurluk dış kenarıyla uçum kenarı arasındaki uzaklık,
J) “Bayrak merkezi”, Bayrak dikdörtgenin köşegenlerinin kesiştiği nokta,
K) “Bayrak ekseni”, Bayrak merkezinden üst ve alt kenarlara paralel olarak
geçtiği farz edilen çizgi,
anlamına gelir.
Bayrağın Kumaşı, Standartları ve Direği
Bayrağın Kumaşı
Madde 3-
A) Bayrak, 4. maddede belirtilen standartlarda, al zemin üzerine beyaz ay
yıldız konmak suretiyle aşağıda gösterilen kumaşlardan yapılır:
1) %100 yün
2) % 70 yün + % 30 naylon veya polyester,
3) % 45 yün + % 55 polyester,
4) % 25 yün + % 75 naylon veya polyester,
5) % 100 naylon
6) % 100 akrilik
7) % 100 polyester
8) % 100 pamuk
9) % 50 ipek + % 50 yün
10) % 50 ipek + % 50 naylon veya polyester
9 ve 10 numaralı sırada belirtilen kumaştan yapılan bayraklar özel hallere
münhasırdır.
B) Al ve beyaz renklerin kodları aşağıda gösterilmiştir.
1) Al rengin koordinatları;
Parlaklık(aydınlık) =27.5
Kırmızılık-Yeşillik =44.8
Sarılık-Mavilik =16.6
Olarak alınır ve en çok 3 NBS renk farklı kabul edilir.
2) Ay yıldızın beyazlığı 460 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin
iki katıyla 620 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin farkı, %100
yün, yün ve ipek, yün ve sentetik, ipek ve sentetik karışımı kumaşlardan
en az 15, diğerleri en az 60 olmalıdır.
Bayrağın yapımında kullanılacak kumaş ve maddelerle ilgili diğer
teferruatlar, mecburi Türk standartlarına gösterilir.
Bayrağın Standartları
Madde 4- Bayrak aşağıda gösterilen standartlara göre yapılır
A) Bayrağın boyu, eninin bir buçuk katıdır,
B) Ay ve Yıldızın meydana getirilmesi için çizilen çemberlerin merkezleri
eksen üzerinde bulunur,
C) Ay, iç ve dış çemberlerinin birbirini kesmesinden meydana gelir,
D) Ayın dış çemberinin çapı, Bayrak enin yarısına eşittir, merkezi,
uçkurluğun iç kenarından Bayrak eninin yarısına eşit uzaklıktadır,
E) Ayın iç çemberinin çapı, Bayrak eninin onda dördüne eşittir, merkezi,
dış
çember merkezinden uçum yönüne doğru Bayrak eninin 0.0625 katı
uzaklıktadır,
F) Ayın ağzı uçum yönüne bakar,
G) Yıldız, çapı Bayrak eninin dörtte birine eşit olan ve beş eşit parçaya
bölündüğü farz edilen bir çemberin bölüşme noktaları birer atlanarak
meydana getirilir, yıldızın uçlarından biri, Bayrak ekseniyle ayın iki
ucundan geçtiği farz edilen çizginin kesiştikleri nokta üzerindedir,bu
noktayla iç çemberin ekseni kestiği nokta arasındaki uzaklık, bayrak
eninin üçte birine eşittir,
H) Uçkurluğun genişliği, Bayrak eninin üçte birine eşittir.
Bayrağın Ebadı
Madde 5- Bayrağın eni, 50 santimetre veya katlarıdır.
Eni, 750 santimetreye kadar olan Bayrakların standartları, Tüzüğe ekli
çizelgede gösterilmiştir
Binek taşıtlarına çekilecek bayrağın ebadı 20 x 30 santimetredir.
Bayrağın büyüklüğü, çekileceği binaların ve deniz taşıtlarının
büyüklüğüyle münasip olacaktır. Şiddetli rüzgarlı ve yağmurlu günlerde
daha küçük ebatta bayrak çekilebilir.
Bayrak Direği
Madde 6- Bayrak, ağaç, veya yapılmış, yuvarlak bir direğe çekilir. Direğin
üst ucunda, içinde bayrak ipinin geçmesine yarayan bir makara olan, yassı,
yuvarlak ve direğin kalınlığıyla orantılı başlık bulunur.
Direk, çekilecek Bayrak eninin en az iki katı boyunda ve en sert havalarda
kırılmayacak ve bükülmeyecek sağlamlıkta olacaktır.
Yere dikilecek direğin yüksekliği, en az üç metre olacak ve Bayrak uçum
alt ucunun yere sürünmesine imkan vermeyecektir.
Ağaçtan yapılmış direkler, kendi renginde cilalı veya beyaz yahut cevizi
renkte boyalı, madenden yapılmış direkler, beyaz yahut bronz renkte veya
ağaç rengine boyalı yahut galvanize edilmiş olacaktır.
Bayrak Direğinin Konulması
Madde 7- Bayrak direğinin nerelere ve nasıl konulacağı ve bayrağın bunlara
nasıl çekileceği aşağıda gösterilmiştir.
A- Binalarda, en yüksek yere veya binanın ön yüzünün veya bu yüzdeki
balkonun yahut benzer çıkıntılı yerin tam ortasına dikey olarak konulacak
direğe, bu mümkün değilse, alt ucu yoldan geçenlere dokunmayacak
yükseklikte, ön yüzün ortasına veya binanın en gösterişli yerine, bina
yüzüyle direk arasında en çok 45 derecelik açı yapacak şekilde eğik olarak
konulacak direğe, bu da mümkün değilse, binanın giriş önünde veya tören
alanında 6. maddenin üçüncü fıkrasını uygun olarak yapılmış direğe,
B- Deniz araçlarının, limanda, varsa arka direklerine, seyirde,
denizcilikteki usullere göre, Bayrak çekilmesi gereken direklerine bağlı
gize veya direğe yelkenli gemilerin randa yelkeninin çördek yakalarına,
C- Binek taşıtlarında, sağ ön tarafa dikey olarak konulacak küçük direğe.
Bayrağın Çekilmesi ne İndirilmesi Dair Esaslar
Çekilme ve İndirme Zamanı
Madde 8- Bayrak saat 08.00’de, günün bu saate ağarmadığı hallerde gün
ağardığında çekilir, gün batımında indirilir.
Milli Bayram, genel tatil günlerinde, Bayrak, tatilinin başladığı saate
çekilir, tatil süresince çekili bırakılır, tatil sonunda gün batımında
indirilir.
Bayrak, yırtılmasına, ipin veya makarasının kopmasına sebep olabilecek
rüzgarlı havalarda indirilebilir.
Sürekli Bayrak Çekilecek Yerler
Madde 9- Aşağıda yazılı resmi daire ve kuruluşların bayrakları sürekli
çekili kalır :
A) Türkiye Büyük Millet Meclisi,
B) Anıtkabir,
C) Polis, Jandarma, hudut, gümrük muhafaza karakollarıyla hudut kapıları.
Her Gün Bayrak Çekilecek Yerler
Madde 10- Aşağıda yazılı resmi daire ve kuruluşlarla deniz araçlarına her
gün Bayrak çekilir.
A) Cumhurbaşkanlığı,
B) Hükümet Konakları,
C) Limanda, demirli veya seyir halinde bulunan makineli büyük ve küçük her
çeşit deniz araçlarıyla Devlet işlerinde kullanılan makinesiz deniz
araçları.
Seyir halinde bulunan gemiler, geceleri Bayraklarını çekili
bırakabilirler.
NOT:14.07.1999 tarih 4409 nolu kanunla bayrak Kamu Kurum ve Kuruluşlarda
Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.
Milli Bayram, Genel Tatil ve Hafta Tatilinde Bayrak Çekilecek Yerler
Madde 11- Milli Bayram, genel tatil ve hafta tatili günlerinde Bayrak
çekilecek yerler aşağıda gösterilmiştir :
A) Resmi daireler,
B) Bağımsız bölükler ve daha üst askeri karargahlar,
C) Kamu Kurum ve kuruluşlarıyla kamu kuruluşu niteliğindeki meslek
kuruluşları, siyasi partiler, fabrikalar, işletmeler, Milli kuruluşlar.
Müsaade ile Bayrak Çekilmesi veya Konulması
Madde 12- 11. maddede sayılan günler, kurtuluş ve Atatürk’ü anma günleri
dışında, Bayrak çekilmesi veya konulması mahalli mülki amirinin
müsaadesine bağlıdır.
Ancak, milli spor karşılaşmalarında ve milli gelenekler gerektiriyorsa
törenlerde ve düğünlerde Bayrak kullanılabilir.
Yabancı Ülkelerdeki Resmi ve Milli Binalara Bayrak Çekilmesi
Madde 13- Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan resmi ve milli
binalarına Bayrak çekilip indirilmesinde, mahalli geleneklerle milletler
arası tatbikat göz önünde bulundurarak bu Tüzük hükümlerine uyulur.
Hava Araçları
Madde 14-Hava araçlarına Bayrak çekilemez. Sivil hava araçlarına, yön
düğmenin her iki yanına boyayla al zemin üzerine Bayraktaki oranlara
uygun, beyaz renkte ay yıldız resm olunur.
Tek Bayrak Çekilmesi
Madde15- Birden çok resmi, dairenin bulunduğu binaya tek Bayrak çekilir.
Birden çok binaya yerleşmiş resmi dairelerin ayrı binalarına Bayrak
çekilmesi, dairenin en büyük amirinin taktirine bağlıdır.
Bayrağın Yabancı Devlet Bayraklarıyla Birlikte Çekilmesi
Madde16- Milletler arası toplantılarda, fuarlarda ve yabancı turistlerin
konakladıkları yerlerde, yabancı devlet bayrakları, ancak, Bayrakla
birlikte çekilebilir. Bu taktirde 12. maddenin birinci fıkrası hükmü
uygulanmaz.
Bu durumda, Bayrak, bina ön yüzüne göre sağdaki ilk direğe çekilir.
Yabancı devlet bayraklarının ebadı, Bayrak ebadından büyük, direkleri
Bayrak direğinden yüksek olamaz.
Yabancıların karşılıklı olmak şartıyla uyruğunda bulundukları devletin
bayrağını konut veya ticarethanelerine çekmelerine birinci, ikinci, üçüncü
fıkralar hükümleri uygulanır.
İkiden çok yabancı devlet bayrağının Bayrakla birlikte çekilmesi halinde,
diğer devletlerin bayrakları Bayrağın soluna alfabetik sırayla çekilir.
Yabancı diplomatik misyonlarda yukarıdaki hükümler uygulanmaz.
Konut ve İş Yerlerine Bayrak Asılması
Madde 17- İş yeri, konut vb. özel yerlere, Milli Bayramda, resmi bayramda,
kurtuluş ve Atatürk’ü anma günlerinde 7.maddenin A bendi hükümlerine bağlı
olmaksızın Bayrak asılabilir.
Bayrağın Konulabileceği ve Örtülebileceği Yerler
Bayrağın konulacak Makam Odaları
Madde 18- Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı,
Cumhurbaşkanı Konseyi Üyeleri, Başbakan, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve
Danıştay Başkanları, bakanlar, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı, Sayıştay
Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcı, Yargıtay ve
Danıştay başkan vekilleri ve daire başkanları, Uyuşmazlık Mahkemesi
başkanı, Yüksek Seçim Kurum Başkanı, Sayıştay daire başkanı, Cumhurbaşkanı
Genel Sekreteri, Devlet Denetleme Kurulu Başkanı, Atatürk Kültür, Dil ve
Tarih Yüksek Kurumu Başkanı, üniversite rektörü, müsteşarlar, valiler,
büyükelçiler, Yüksek Denetleme Kurulu Başkanı, müsteşar yardımcıları,
genel müdürler ve bu düzeydeki başkanlıklar, bölge idare mahkemesi
başkanları, Cumhuriyet savcıları, adalet komisyonu başkanları, Cumhuriyet
savcıları, adalet komisyonu başkanları, fakülte dekanları, kaymakamlar,
başkonsoloslar, müdürleriyle bakanlıkların il kuruluşlarının başında
bulunanların ve resmi hastahane baştabiplerin makam odalarına Bayrak
konur.
Türk Silahlı kuvvetlerinde bayrak konulacak birlik, karargah, kurum,
komutan ve amir odaları aşağıda gösterilmiştir:
A) Tabur komutanları ve daha üst birlik komutanlarıyla komutan
yardımcıları (yüzer birlikler hariç olmak üzere deniz ve havada eşiti),
B) Yüksek Askeri Şura üyeleri,
C) Genel Kurmay ikinci Başkanı,
D) Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarı ve müsteşar yardımcıları,
E) Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri ve Yardımcısı,
F) Harp Akademileri Komutanı ve Yardımcısı,Kuvvet Harp Akademileri
komutanları, Milli Güvenlik ve Silah Kuvvetler Akademisi Komutanı,
G) Okul komutanları ve yardımcıları,
H) Kurmay Başkanı, kurmay yar-başkanları ve erkan başkanları,
İ) Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları
ve Jandarma Genel Komutanlığı karargahlarındaki başkan ve daire
başkanları,
J) Gülhane Askeri tıp Akademisi komutanı,
K) Yukarıda sayılanlar dışında, birlik ve kurumlara komuta etmeyen,
karargahlarda görevli genaral ve amiraller,
L) Genaral ve amiral kadrolarında görev yapan subaylar,
M) Askeri Yargıtay Başkanı, İkinci Başkanı, Başsavcısı, daire
başkanlarıyla Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkanı,Başsavcısı ve daire
başkanları,
N) Askeri hastahane baştabipleri,
O) Askeri daire ve şube başkanları,
P) Askeri savcıları ve askeri mahkeme kıdemli hakimleri.
(Ek:03/04/1993-4295 K.)
Emniyet teşkilatında Bayrak konulacak makam odaları aşağıda
gösterilmiştir.
A) Emniyet Genel Müdürü,
B) Polis Akademisi başkanı,
C) İl Emniyet Müdürü,
D) Polis koleji ve Polis Okulu Müdürleri.
Bayrak, tepesinde ay yıldız bulunan direğe çekili bulunur, makam masasının
sağ gerisinde uygun bir yere konur. Büyüklüğünün odanın büyüklüğüne uygun
olmasına itina gösterilir.
Bayrak Çekilecek Binek Taşıtları
Madde 19- Cumhurbaşkanının, illerinde valilerin, görevli bulundukları dış
ülkelerde büyükelçiliklerin binek taşıtlarına, tepesinde ay yıldız bulunan
komajlı küçük direklere Bayrak çekilir.
Kaymakamların binek taşıtlara, Milli ve resmi bayram günlerinde ve hudut
görüşmelerinde Bayrak çekilir.
Cumhurbaşkanının bulunduğu kortejde, sıfatı ne olursa olsun, kimsenin
binek taşıtına Bayrak veya fors çekilmez.
Bayrak Konulacak Diğer Yerler
Madde 20- Atatürk köşelerine, Türkiye Büyük Millet Meclisi toplantı
salonunda başkanlık divanının sağına ve soluna, Bakanlar Kurulunun
toplantı salonunda Başkanın oturduğu yerin sağ arkasına, Anayasa Mahkemesi
toplantı salonuna, Uyuşmazlık Mahkemesi toplantı salonuna,
bakanlıkların,Yüksek Öğretim kurulu ve yüksek öğretim kurumlarının ve
valiliklerin toplantı, brifing, şeref salonlarıyla duruşma salonlarına
Bayrak konur.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde hudut protokol odalarıyla aşağıdaki belirtilen
birlik, karargah ve kurumların toplantı, brifing ve şeref salonlarına
Bayrak konur
A. Turgay ve daha üst komutanlıklar (deniz ve havada eşiti),
B. Yüksek Askeri Şura,
C. Milli Savunma Bakanlığı,
D. Milli Güvenlik Kurulu,
E. Harp Güvenlik Kurulu,
F. Okul Komutanlıkları,
G. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı,
H. 800 Yataklı askeri hastahaneler,
Bayrak Örtülebilecek Yerler
Madde 21- Bayrak, açılış törenlerinde Atatürk heykellerine, yemin
törenlerinde masalara örtülebilir.
Cumhurbaşkanlığı yapılmış kişilerin, şehitlerin, Türk Silahlı Kuvvetlerin
sivil personel dışındaki mensuplarının, bunların emeklilerinin,18. madde
hükmüne göre makam odalarında Bayrak bulunan kamu görevlilerinin bu
görevleri daha önce yapmış olanlara aşağıda yazılı kişilerin cenaze
törenlerinde tabutlarına Bayrak örtülebilir:
A. Milletvekilleri ve milletvekilliği yapmış olanlar,
B. Temsilciler meclisi, Danışma meclisi ve Cumhuriyet Senatosu üyeliği
yapmış olanlar,
C. Milli Birlik Komitesi üyeliği yapmış olanlar,
D. Gaziler,
E. Yüksek yargı organları üyeleri ve emeklileri,
F. Sayıştay üyeleri ve emeklileri,
G. Hakim ve Savcı emeklileri,
H. Yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri ve emeklileri,
İ. Atatürk Kültür, Dil ve tarih Yüksek kurumu üyeleriyle bu görevi yapmış
olanlar,
J. Devlet sanatçıları,
K. Devlet madalyası sahipleri,
L. Kızılay, Türk Hava Kurumu genel başkanları ve bu görevi yapmış olanlar,
M. Emniyet mensupları ve emeklileri,
N. Dünya, Olimpiyat ve Avrupa şampiyonluğu kazanmış olmaları dolayısıyla
2913 sayılı kanuna göre aylık bağlanmış sporcular,
O. Resmi okul müdürleri,
P. Basın şeref kartı,
Q. İşçi ve işveren sendikaları konfederasyon başkanları ve bu görevi
yapmış olanlar,
R. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının en üst kuruluşunun
başkanları ve görevi yapmış olanlar,
S. Bilimsel, sanatsal, kültürel, sportif ve sosyal alanlarda üstün hizmet
verdiği mülki amirlerince kabul edilen diğer Türk vatandaşları,
Ancak, devlet aleyhine veya yüz kızartıcı mahiyette bir suç işlemekten
hüküm giymiş olanların tabutlarına, affedilmiş olsalar bile, Bayrak
örtülmez.
Bayrak töreni, Bayrağa saygı ve yasaklar
Bayrak Töreni
Madde 22- Bayrak, aşağıda yazılı törenle çekilir ve indirilir:
a) Türk silahlı kuvvetlerindeki bayrak törenlerinde, bir subay ve astsubay
komutasında tüfekli bir kıta, Bayrağın çekileceği veya çekili bulunduğu
direği karşısında veya yakınında , bando ve boru yahut silistre çalacak
askerlerle birlikte cephe alır. Gereğine göre, bir veya iki er Bayrağın
direğe çekiliş veya indirilişi için hazır bulunur ve çekilmesinden sonra
veya indirilmesinden önce Bayrağı selamlarlar. Bando istiklal marşını,
boru veya silistre saydı marşını çalmaya başladığı anda, subay ve astsubay
elle, kıta tüfekle selam durur. Bu durum bayrak çekilinceye veya
indirilinceye kadar sürer.
Küçük savaş gemileri ile yardımcı gemilerde Bayrak silistre çalınarak
çekilir ve indirilir. Bu törenle asker çıkarılmaz. Küçük askeri
birliklerin bulunduğu yerlerde ise Bayrak, bir kota tarafından
selamlanarak çekilir ve indirilir.
A) Emrinde polis, jandarma gibi üniformalı kuvvet bulunan dairelerde ve bu
kuvvetlerin bulundukları karakollarda tören, Türk silahlı kuvvetlerindeki
gibi yapılır.
B) Emrinde üniformalı kuvvet bulunmayan kurumlardaki ve yabancı ülkelerde
bulunan resmi ve milli binalardaki törenlerde, Bayrağı çeken veya indiren
kimse, başı açık olarak bulunur, çektikten sonra veya indirmeden önce
Bayrağı selamlar.
C) Okullardaki bayrak töreni , ( C ) bendinde yazılı olduğu gibi yapılır.
Öğrenciler törene saygı durumu alarak katılırlar, bu sırada varsa bando
eşliğinde yoksa boru veya komutla istiklal marşı söylenir.
D) Türk bandralı ticaret gemilerinde tören , üç kişilik mürettebat
çıkarılmak ve üniformalı olup olmadıklarına göre ( B) ve ( C) bendlerinde
küçük araçlarda ise ( C ) bendinde yazılı esaslara göre yazılır.
E) Özel yerlerde ve konutlarda tören Bayrağı çekecek ve indirecek kimsenin
üniformalı olup olmadığına göre bayrağı selamlanması suretiyle yapılır.
Bayrağa saygı
Madde 23- Bayrak, çabuk çabuk çekilir ve yavaş yavaş indirilir. Bayrak
çekilmeden önce veya indirildikten sonra özel bir saygıyla taşınır.
Türk Silahlı Kuvvetlerine ait gemilere girip çıkanlar, direkte bulunan
Bayrağı yüzlerini dönerek selamlar.
Bayrağın Yarıya Çekilmesi
Madde 24- Bayrak 10 Kasımda Türkiye’de ve Türkiye Cumhuriyetinin dış
temsilcilerinde, resmi ve milli binalarında yarıya çekilir.
Bayrağın yarıya çekildiği diğer haller ve zamanlar Dışişleri bakanlığının
görüşü alınarak Başbakanlıkça tespit ve ilan edilir.
Bu hallerde bayrak, önce tepeye kadar çekilir, sonra yarıya indirilir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi binasının önündeki bayrak hiçbir zaman, Anıt
Kabirdeki bayrak 10 Kasım dışında yarıya indirilmez.
Bayrak Çekilemeyen ve Koyulamayacak Yerler
Madde 25- Yıllık, terkedilmiş, yapımı tamamlanmamış binalara, mutfak,
tavla vb. yerlere, liman, göl ve nehirlerde çalışan 18 tonilatodan küçük
yat ve salapuryalara, çamur, çöp dubası 19.madde belirtilen binek
taşıtları dışındaki kara taşıtlarına Bayrak çekilmez ve konulmaz.
Yasaklar
Madde 26- Bayrak, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk
olarak veya taşıdığı manevi değeri zedeleyecek biçimde kullanılamaz;
21.madde hükümleri dışında ne maksatla olursa olsun örtü olarak serilmez;
oturulan ve ayakla basılan yerlere konulmaz; elbise veya üniforma olarak
giyilmez. Bu yerlere, masalara, kürsülere vb. eşya üzerine bayrağın şekli
yapılmaz.
Hiçbir siyasi parti, dernek, vakıf tarafından amblem, flama, sembol ve
bezerlerinin ön ve arka yüzünde Bayrak, esas ve fon olarak kullanılamaz.
Bayrağa sözle, yazıyla veya hareketle veya herhangi bir şekilde hareket
edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere
atılamaz, gerekli itina gösterilmeden kullanılamaz.
Özel Bayraklar
1. Cumhurbaşkanlığı forsu,
2. Flandra,
3. Sembolik bayraklar,
4. Özel işaretli bayraklar,
5. Kare bayraklar,
6. Gidon bayraklar,
7. Eksiz bayraklar,
8. Flamalar,
9. Tanıtıcı bayraklar
Cumhurbaşkanlığı Forsu
Madde- 28 Cumhurbaşkanlığı forsu, (Ek-4)’ te gösterilen ölçülere uygun
olarak yapılır. Forsun sol üst köşesinde yer alan güneş ve yıldızlar sarı
renktedir. Cumhurbaşkanının ikametgahında ziyareti süresince bulunduğu
yerde bayrak direğine çekilir, gece ve gündüz çekili kalır, makam odasında
çalışma masasının sol gerisine konur, içinde bulunduğu arabanın sol
önüne,tepesinde ay yıldız bulunan kromajlı direğe çekilir.
Flandra
Madde- 29 Flandra boyu eninin 18 katı olan bayraklardır. Bu bayraklar
savaş gemileriyle yardımcı gemilerde, tanıtma işareti olmak üzere yalnız
denizde kullanılır.
Sembolik Bayraklar
Madde- 30 Sembolik bayraklar, küçültülerek kumaş veya başka maddeler
üzerine yapılan bayraklardır.
Özel İşaretli Bayraklar
Madde- 31 Özel işaretli bayraklardan;
Kare bayraklar, eni boyu eşit olarak,
Gidon bayraklar, boyu eninin bir buçuk katı olan bayrağın, uçum yönünde
eklenen ve kenarları bayrak enine eşit olan karenin köşegenlerinin
kesiştiği noktayla uçum kenarının kenarının iki ucu arasında kalan üçgenin
oyulmasıyla
Eksiz bayraklar, eni bir metre, boyu üç metre olan bayrağa yüksekliği bir
metre olan ikizkenar eklenmesiyle,
yapılır.
Flamalar
Madde- 32 Flamalar, boyu eninin bir buçuk katı olan ve uçum yönünde
birleşen kenarları birbirine eşit bulunan üçgen şeklinde bayraklardır.
Tanıtıcı Bayraklar
Madde- 33 Tanıtıcı bayraklar, boyu eninin bir buçuk katı olan ve üzerine
resmi yada özel kurum ve kuruluşların tescil edilmiş amblemleri resm
olunan bayraklardır.
Özel Bayrakların Kullanılmasına Dair Esaslar
Madde- 34 Sembolik bayraklar, özel işaretli bayraklar ve flamalar milli ve
resmi bayramlarda, kurtuluş ve Atatürk’ü anma törenlerinde, yabancı devlet
büyüklerinin ülkemize yapacakları ziyaretlerinde kullanılır.
Sembolik bayraklar ayrıca okulların süslenmesinde kullanılacağı gibi
birinci fıkrada sayılan günlerde temel atma ve açılış töreni, Devlet
büyüklerinin yapacakları yurt gezileri vb. durumda tabi renkte ve kırmızı
beyaz renklere boyanmış yahut ucuna bayrak uzunluğunda kırmızı beyaz
kurdele ve şeritler bağlanmış çubuklara takılarak elde taşınabilir iplere
tek tek veya dizi halinde takılarak ve doğrudan sarkıtılarak donanma amacı
ile kullanılır.
Sembolik bayrakların bu durumlar dışında kullanılması mahalli mülkî
amirinin müsaadesine bağlıdır.
Tanıtıcı bayraklar sadece ait oldukları kurum ve kuruluşların binaları
önüne çekilebilir, bunların düzenledikleri tören ve kuruluşlarda
kullanılır. Ayrıca bunların üst görevlilerinin makam odalarında, çalışma
masalarının sol gerisinde kullanılabilir. Bu bayrakların çekildiği
direklerin tepesinde ay yıldız konulmaz.
Türkiye Kızılay derneğinin tanıtıcı bayrağı sağlık kuruluşlarının
direklerine
çekilir.
Bayrağın Tanıtıcı Bayraklarla Birlikte Çekilmesi
Madde- 35 tanıtıcı bayrak çeken kuruluşlarda en az iki direk bulunur. Bina
ön yüzüne göre sağdaki direğe bayrak soldaki direğe tanıtıcı bayrak
çekilir.
Bu durumda tanıtıcı bayrakların ebadı bayrak ebatında büyük direkleri
bayrak direğinden uzun olamaz.
Bu gibi yerlerde ancak Milli bayram, genel tatil, hafta tatili, kuruluş ve
anma törenlerinde bayrak çekilebilir.
Üç direk bulunan yerlerde bayrak ortadaki direğe, üçten çok direk varsa
bina ön yüzüne göre sağdaki direğe çekilir.
Bu direklerin hepsine bayrak çekilmesi halinde bayrakların ebatı eşit
olmalıdır
Tescil ve Müsaade İşlemleri
Tescile Yetkili Makamlar
Madde- 36 Tanıtıcı bayraklar ve forslar şekil, ölçü, renk vb. özellikleri
yönünden incelenip tescil edilmedikçe kullanılamaz.
Tescile;
A. Türk Silahlı Kuvvetlerine ait organlar için Genelkurmay Başkanı,
B. Eğitim kurumları, spor kulüpleri, izci ve yavru kurt kuruluşları vb.
kuruluşlara ait olanlar için, Milli Eğitim Bakanlığı,
C. Bunların dışında kalanlar için İç İşleri Bakanlığı,
Yetkilidir.
Türk Silahlı Kuvvetlerine ait olanlar dışında tanıtıcı bayrakların tescil
ve Müsaade işlemlerinin nasıl yapılacağı ile ilgili bakanlıklar ve
kuruluşların görüşleri alınarak İç İşleri ve Milli Eğitim bakanlığınca
yürürlüğe konulacak yöntemlerde gösterilir.
1615 sayılı gümrük kanununun 163. maddesinde yer alan gümrük bayrağı bu
madde hükümlerinin dışındadır.
Çeşitli ve Son Hükümler
Donanma Maksatlı Süsler
Madde- 37 Donanma maksadıyla yapılan çeşitli renk ve süsler bu tüzüğünde
değildir.
Eskimiş Bayrakların Yok Edilmesi
Madde- 38 Eskimiş, solmuş, yırtılmış ve kullanılmayacak durumda gelmiş
bayraklar yok edilmek üzere Sümer bank kuruluşuna teslim edilir.
Kanuna ve Tüzüğe Aykırı Fiillerin Önlenmesi
Madde- 39 Türk bayrağı kanununa ve Tüzüğe aykırı fiiller yetkili
makamlarca derhal önlenir.
Yürütme
Madde- 41 Bu tüzük hükümlerini Bakanlar kurulu yürütür.
|